Flaga brytyjska.png
Flaga rosji.png
  • Czarny YouTube Ikona
  • Facebook
  • Instagram

Skromne są także znaleziska pochodzące z jamy grobowej oznaczonej litera V, w której ukryto szczątki czterech żołnierzy Wileńskiego Ośrodka Mobilizacyjnego AK, a wśród nich dowódcę V Brygady Wileńskiej, mjr. Zygmunta Szendzielarza „Łupaszkę” kilkanaście guzików, fragmenty obuwia, połamany grzebień, Nie można precyzyjnie określić, czyją były własnością - w zbiorowym dole przedmioty mogły ulegać przemieszczeniom. 

W środkowej gablocie na drugim poziomie umieszczono szczególne przedmioty: medaliki i krzyżyki. Jest ich niewiele, nie maja łańcuszków (z jednym wyjątkiem), co świadczy o tym, ze były przez swych właścicieli ukrywane, być może zaszyte w odzieży Wystawa jest skonstruowana tak, by nie rozdzielać przedmiot6w wy- dobytych z jednej jamy, tzn. gablota odpowiada całości znaleziska wydobytego z jednego miejsca, jednak przedmioty o charakterze sakralnym zostały pokazane w innym kontekście, Znalazły się w jednej gablocie, ustawionej w centralnym punkcie I pietra Pawilonu X, przed kopia obrazu Matki Boskiej Częstochowskiej. W kościołach w Polsce istnieje do dziś zwyczaj umieszczania przy obrazach Matki Boskiej darów wotywnych - różańców, biżuterii, krzyżyków etc. Ta gablota ma nawiązywać do tego obyczaju. Przedmioty, które towarzyszyły skazańcom w chwili śmierci, są świadkami zbrodni, ale i świadectwem wiary. W tej gablocie znajduje się także jedyny przedmiot, który nie pochodzi z Kwatery Ł. To ryngraf Bohdana Olszewskiego, żołnierza NSZ, powieszonego 18 maja 1946 r., z wyrytym jego imieniem i nazwiskiem oraz słowami ,,Eviva NSZ. Hic transit gloria mundi". Został odnaleziony przez zespół badaczy z Biura Poszukiwań i Identyfikacji IPN na warszawskim cmentarzu na Bródnie, na którym dokonywano tajnych pochówków więźniów straconych w praskim więzieniu przy ul. Namysłowskiej, tzw. Toledo. 

Jeden z medalików w trakcie zabiegów konserwatorskich ujawnił na rewersie wydrapane jakimś cienkim przedmiotem trzy imiona: Wacek, Halina, Amelia. Należał do zamordowanego w 1949 r. w więzieniu na Mokotowie Wacława Walickiego i wraz z nim spoczął w nieoznaczonej jamie grobowej na Kwaterze Ł. Halina to imię aresztowanej wraz z nim żony; Amelia - urodzonej w więzieniu córki. Po siedemdziesięciu latach córka zobaczyła przedmiot, o którego istnieniu nie wiedziała, a który był nie tylko pamiątka po ojcu, ale i listem od człowieka, który jej nigdy nie widział,
W archiwach IPN zachowała się dokumentacja uzupełniająca obraz dramatu rodziny Walickich - prośby o ułaskawienie Haliny Walickiej, rokrocznie pisane przez jej matkę, Filomenę Rytel. Na tych petycjach najczęściej figurują odręczne dopiski: „bez biegu”, „pozostawić bez biegu”. Dopiero w kwietniu 1957r. Najwyższy Sąd Wojskowy dochodzi do wniosku, iż: brak jest dowodów w sprawie uzasadniających skazanie Rytel  Haliny... Ogólnikowe stwierdzenia, że skazana pełniła funkcję łączniczki siatki szpiegowskiej ... nie mogą stanowić podstawy do ... skazania". Halina Walicka spędziła w więzieniu osiem lat.  

Ostatnią część wystawy stanowi opowieść o działaniach poszukiwawczych, jakie były prowadzone w Kwaterze Ł w latach 2012-2017 przez zespół IPN kierowany przez prof. Krzysztofa Szwagrzyka. W formie reportażu zaprezentowane są kolejne etapy prac. W celach - odsunięte od bezpośredniego oglądu widza - ukazane są jamy grobowe, w których archeolodzy odsłaniali wrzucane bezładnie, często do zbiorowych dolów, poprzerastane korzeniami ludzkie szczątki. 

Osobne miejsce poświecono odkryciu jamy grobowej Zaporczyków: Dół, w którym znaleźliśmy szczątki pana majora Hieronima Dekutowskiego „Zapory” początkowo nie był dla nas niczym szczególnym. Pracowaliśmy tam pełne trzy dni. A działo się tak dlatego, że ktoś starał się doprowadzić do tego, że na bardzo wąskiej przestrzeni zostanie wciśniętych ośmiu mężczyzn. I dopiero ostatniego dnia doszliśmy do ostatnich szczątków. Dzisiaj już wiemy, że były to szczątki pana majora Hieronima Dekutowskiego „Zapory”. Oprawcy rzucili go najgłębiej, twarzą do ziemi. Miał zgiętą rękę, zgiętą nogę, a więc wrzucili go do tego miejsca, a na nim układali szczątki jego najbliższych współpracowników. Prof. Krzysztof Szwagrzyk, wypowiedz z filmu ,,Zapora", rez. K. Starczewski. 

Gdy wyprowadzano z Powązek szczątki odnalezionych po zakończeniu prac w 2012 r. nikt jeszcze nie wiedział, że na czele konduktu pogrzebowego niesiono trumnę ze szczątkami ,,Zapory". 

W jednej z cel w ostatniej części ekspozycji eksponowane są fragmenty tkaniny - jedyne przedmioty, jakie zachowały się w dole, w którym spoczywały szczątki wyższych dowódców marynarki wojennej, zamordowanych w grudniu 1952 r. - Stanisława Mieszkowskiego, Zbigniewa Przybyszewskiego i Jerzego Staniewicza. Skromna zawartość gabloty kontrastuje ze zdjęciem z uroczystego pogrzebu komandorów, który miał miejsce w grudniu 2017 roku, sześćdziesiąt pięć lat po ich śmierci. Życzenie ,,ludzkiego pochowania", wyrażone przez wdowę po komandorze, wreszcie zostało spełnione: Proszę o zezwolenie na ekshumacje zwłok celem ludzkiego pochowania. Zwracałam się już w tej sprawie do Generała Prokuratora oraz Naczelnego Prokuratora Wojskowego, od których otrzymałam odpowiedzi odmowne, motywowane nieznajomością miejsca pochowania mojego męża... Anna Mieszkowska, wdowa po kmdr. Stanisławie Mieszkowskim. 

Swoistym podsumowaniem zarówno wystawy, jak i prac są cyfry: prowadzone w pięciu etapach, trwające w sumie 153 dni prace poszukiwawcze pozwoliły odnaleźć szczątki około 300 osób. Większość spośród odnalezionych stanowią zamordowani w więzieniu przy Rakowieckiej więźniowie polityczni. W pracach uczestniczył zespół około 50 specjalist6w z różnych dziedzin, wspierany przez wolontariuszy. Przesiano ponad 1000 ton ziemi, by mieć pewność, że nie pozostawiono na Łączce żadnych szczątków ludzkich, by każdy miał szansę, na ludzki pochówek. 

ryngraf_ciemne.png
ryngraf_ciemne.png
Zrzut ekranu 2021-02-16 o 17.49.57.png
Home.png
  • AKTUALNOŚCI

    • NADCHODZĄCE WYDARZENIA
    • STAŁE WYDARZENIA
    • KRONIKA
    • KALENDARIUM ŻW
    • KALENDARIUM PRL
    • Ofiary Stanu Wojennego
  • O MUZEUM

    • HISTORIA RAKOWIECKIEJ
    • NASZ ZESPÓŁ
    • PRACA W MUZEUM
    • BUDUJEMY MUZEUM
  • WYSTAWY

    • KOLEKCJA MUZEUM
    • BARANIAK. 145 PRZESŁUCHAŃ NA RAKOWIECK
    • DOWODY ZBRODNI
    • SOLIDARNOŚĆ WALCZĄCA
    • PAJAC NA ULICY, PLUSKWY W HOTELU
  • EDUKACJA

    • DZIAŁ EDUKACJI
    • DLA NAUCZYCIELI
  • ZWIEDZANIE

    • ZASADY
    • DOJAZD
    • GODZINY OTWARCIA
  • More

    Use tab to navigate through the menu items.
    • Wszystkie posty
    • Uroczystości
    • Film
    • Msza św.
    • Porozumienia
    • Wydarzenia
    • Konferencja
    • Edukacja
    • Informacja
    • Zbiory
    • Koncert
    • Kampania
    • Spektakl
    • Konkurs
    • Życzenia
    • Debata
    • Festiwal
    Szukaj
    Spot Koncertowy
    • 23 maj
    • 0 min

    Spot Koncertowy

    2 wyświetlenia
     Obchody 40 rocznicy wprowadzenia stanu wojennego
    • 6 gru 2021
    • 2 min

    Obchody 40 rocznicy wprowadzenia stanu wojennego

    Spotkanie byłych więźniów politycznych w PRL, debaty, koncerty, msze św., pokaz filmu i odsłonięcie Muru pamięci ofiar stanu wojennego -...
    3 wyświetlenia
     " Witold Pilecki - chodź z nami Jego śladami"
    • 16 sie 2021
    • 1 min

    " Witold Pilecki - chodź z nami Jego śladami"

    Koncert historyczno-patriotyczny zespołu Forteca w sobotę 4 września 2021 r. na terenie Muzeum będziemy gościć wyjątkowych gości. O...
    2 wyświetlenia
    Tropem Wilczym...
    • 11 sie 2021
    • 1 min

    Tropem Wilczym...

    Muzeum jest partnerem edycji Warszawskiej Biegu Tropem Wilczym. Przygotowaliśmy dla uczestników pakiety, które nawiązują do postaci...
    0 wyświetleń
     Editions - Spotkania do Archiwum Akt Nowych
    • 6 lip 2021
    • 1 min

    Editions - Spotkania do Archiwum Akt Nowych

    Uroczystość przekazania zasobów archiwalnych wydawnictwa Editions - Spotkania do Archiwum Akt Nowych przez Piotra Jeglińskiego, który...
    3 wyświetlenia
    Pogrzeb Tadeusza Taworskiego
    • 6 lip 2021
    • 1 min

    Pogrzeb Tadeusza Taworskiego

    7 lipca 2021 r. tłum pożegnał w Płock Tadeusza Taworskiego, który urodził się w Buenos Aires. Jako 3 letnie dziecko przyjechał z matką o...
    1 wyświetlenie
    Zaproszenie na otwarcie wystawy o działalności opozycyjnej w PRL
    • 29 cze 2021
    • 1 min

    Zaproszenie na otwarcie wystawy o działalności opozycyjnej w PRL

    Serdecznie zapraszamy na uroczyste otwarcie plenerowej wystawy „TU rodziła się opozycja. Między Czerwcem ’76 a Sierpniem ’80”, które...
    0 wyświetleń
    Czerwiec'76
    • 25 cze 2021
    • 3 min

    Czerwiec'76

    RADOM 25 czerwca 1976 wybuchły strajki w całym kraju. Najbardziej dramatyczny przebieg miały w Radomiu. Protest rozpoczęły się w Zakłada...
    1 wyświetlenie
    O jezuicie Władysławie Gurgaczu
    • 15 maj 2021
    • 1 min

    O jezuicie Władysławie Gurgaczu

    wspomina Micha Gruszczyński pracownik muzeum
    4 wyświetlenia
    Cela rtm. Witolda Pileckiego
    • 14 maj 2021
    • 1 min

    Cela rtm. Witolda Pileckiego

    Opowiada Maria Bogusz
    80 wyświetleń
    Na dziedzińcu...
    • 14 maj 2021
    • 1 min

    Na dziedzińcu...

    Podczas Nocy Muzeów część zwiedzających mogła zobaczyć byłe więzienie od środka a część mogła zwiedzić od zewnątrz i udać się pod Ścianę...
    4 wyświetlenia
    Hołd dla Patrona
    • 12 maj 2021
    • 1 min

    Hołd dla Patrona

    Dziś oddali hołd swojemu patronowi żołnierze z 6 Mazowieckiej Brygady Obrony Terytorialnej im. rtm. Witolda Pileckiego. Terytorialsi...
    1 wyświetlenie
    Pod Pomnikiem rtm. Witolda Pileckiego
    • 12 maj 2021
    • 1 min

    Pod Pomnikiem rtm. Witolda Pileckiego

    Dziś pod pomnikiem rtm. Witolda Pileckiego Dyrektor Jacek Pawłowicz wraz z rodziną rtm. Witolda Pileckiego i pracownikami złożyli hołd...
    0 wyświetleń
     Rocznica śmierci ppłk Stanisława Kasznicy
    • 11 maj 2021
    • 1 min

    Rocznica śmierci ppłk Stanisława Kasznicy

    12 maja 1948r. zamordowano w więzienu na Rakowieckiej ppłk Stanisława Kasznicę,
    1 wyświetlenie
    Zapraszamy na Noc Muzeów
    • 6 maj 2021
    • 0 min

    Zapraszamy na Noc Muzeów

    16 wyświetleń
    W obronie Nowohuckiego Krzyża
    • 26 kwi 2021
    • 1 min

    W obronie Nowohuckiego Krzyża

    W czasach stalinowskich władze usiłowały uczynić z Nowej Huty wzorcowe, komunistyczne miasto bez Boga. Jednak po październikowej odwilży...
    1 wyświetlenie

    MUZEUM ŻOŁNIERZY WYKLĘTYCH I WIĘŹNIÓW POLITYCZNYCH PRL

    ul. Rakowiecka 37, 02-521 Warszawa

    tel. 22 547 96  00

    e-mail: sekretariat@muzeumrakowiecka37.pl

    rpwik-bip-white.png