Flaga brytyjska.png
Flaga rosji.png
  • Czarny YouTube Ikona
  • Facebook
  • Instagram

Skromne są także znaleziska pochodzące z jamy grobowej oznaczonej litera V, w której ukryto szczątki czterech żołnierzy Wileńskiego Ośrodka Mobilizacyjnego AK, a wśród nich dowódcę V Brygady Wileńskiej, mjr. Zygmunta Szendzielarza „Łupaszkę” kilkanaście guzików, fragmenty obuwia, połamany grzebień, Nie można precyzyjnie określić, czyją były własnością - w zbiorowym dole przedmioty mogły ulegać przemieszczeniom. 

W środkowej gablocie na drugim poziomie umieszczono szczególne przedmioty: medaliki i krzyżyki. Jest ich niewiele, nie maja łańcuszków (z jednym wyjątkiem), co świadczy o tym, ze były przez swych właścicieli ukrywane, być może zaszyte w odzieży Wystawa jest skonstruowana tak, by nie rozdzielać przedmiot6w wy- dobytych z jednej jamy, tzn. gablota odpowiada całości znaleziska wydobytego z jednego miejsca, jednak przedmioty o charakterze sakralnym zostały pokazane w innym kontekście, Znalazły się w jednej gablocie, ustawionej w centralnym punkcie I pietra Pawilonu X, przed kopia obrazu Matki Boskiej Częstochowskiej. W kościołach w Polsce istnieje do dziś zwyczaj umieszczania przy obrazach Matki Boskiej darów wotywnych - różańców, biżuterii, krzyżyków etc. Ta gablota ma nawiązywać do tego obyczaju. Przedmioty, które towarzyszyły skazańcom w chwili śmierci, są świadkami zbrodni, ale i świadectwem wiary. W tej gablocie znajduje się także jedyny przedmiot, który nie pochodzi z Kwatery Ł. To ryngraf Bohdana Olszewskiego, żołnierza NSZ, powieszonego 18 maja 1946 r., z wyrytym jego imieniem i nazwiskiem oraz słowami ,,Eviva NSZ. Hic transit gloria mundi". Został odnaleziony przez zespół badaczy z Biura Poszukiwań i Identyfikacji IPN na warszawskim cmentarzu na Bródnie, na którym dokonywano tajnych pochówków więźniów straconych w praskim więzieniu przy ul. Namysłowskiej, tzw. Toledo. 

Jeden z medalików w trakcie zabiegów konserwatorskich ujawnił na rewersie wydrapane jakimś cienkim przedmiotem trzy imiona: Wacek, Halina, Amelia. Należał do zamordowanego w 1949 r. w więzieniu na Mokotowie Wacława Walickiego i wraz z nim spoczął w nieoznaczonej jamie grobowej na Kwaterze Ł. Halina to imię aresztowanej wraz z nim żony; Amelia - urodzonej w więzieniu córki. Po siedemdziesięciu latach córka zobaczyła przedmiot, o którego istnieniu nie wiedziała, a który był nie tylko pamiątka po ojcu, ale i listem od człowieka, który jej nigdy nie widział,
W archiwach IPN zachowała się dokumentacja uzupełniająca obraz dramatu rodziny Walickich - prośby o ułaskawienie Haliny Walickiej, rokrocznie pisane przez jej matkę, Filomenę Rytel. Na tych petycjach najczęściej figurują odręczne dopiski: „bez biegu”, „pozostawić bez biegu”. Dopiero w kwietniu 1957r. Najwyższy Sąd Wojskowy dochodzi do wniosku, iż: brak jest dowodów w sprawie uzasadniających skazanie Rytel  Haliny... Ogólnikowe stwierdzenia, że skazana pełniła funkcję łączniczki siatki szpiegowskiej ... nie mogą stanowić podstawy do ... skazania". Halina Walicka spędziła w więzieniu osiem lat.  

Ostatnią część wystawy stanowi opowieść o działaniach poszukiwawczych, jakie były prowadzone w Kwaterze Ł w latach 2012-2017 przez zespół IPN kierowany przez prof. Krzysztofa Szwagrzyka. W formie reportażu zaprezentowane są kolejne etapy prac. W celach - odsunięte od bezpośredniego oglądu widza - ukazane są jamy grobowe, w których archeolodzy odsłaniali wrzucane bezładnie, często do zbiorowych dolów, poprzerastane korzeniami ludzkie szczątki. 

Osobne miejsce poświecono odkryciu jamy grobowej Zaporczyków: Dół, w którym znaleźliśmy szczątki pana majora Hieronima Dekutowskiego „Zapory” początkowo nie był dla nas niczym szczególnym. Pracowaliśmy tam pełne trzy dni. A działo się tak dlatego, że ktoś starał się doprowadzić do tego, że na bardzo wąskiej przestrzeni zostanie wciśniętych ośmiu mężczyzn. I dopiero ostatniego dnia doszliśmy do ostatnich szczątków. Dzisiaj już wiemy, że były to szczątki pana majora Hieronima Dekutowskiego „Zapory”. Oprawcy rzucili go najgłębiej, twarzą do ziemi. Miał zgiętą rękę, zgiętą nogę, a więc wrzucili go do tego miejsca, a na nim układali szczątki jego najbliższych współpracowników. Prof. Krzysztof Szwagrzyk, wypowiedz z filmu ,,Zapora", rez. K. Starczewski. 

Gdy wyprowadzano z Powązek szczątki odnalezionych po zakończeniu prac w 2012 r. nikt jeszcze nie wiedział, że na czele konduktu pogrzebowego niesiono trumnę ze szczątkami ,,Zapory". 

W jednej z cel w ostatniej części ekspozycji eksponowane są fragmenty tkaniny - jedyne przedmioty, jakie zachowały się w dole, w którym spoczywały szczątki wyższych dowódców marynarki wojennej, zamordowanych w grudniu 1952 r. - Stanisława Mieszkowskiego, Zbigniewa Przybyszewskiego i Jerzego Staniewicza. Skromna zawartość gabloty kontrastuje ze zdjęciem z uroczystego pogrzebu komandorów, który miał miejsce w grudniu 2017 roku, sześćdziesiąt pięć lat po ich śmierci. Życzenie ,,ludzkiego pochowania", wyrażone przez wdowę po komandorze, wreszcie zostało spełnione: Proszę o zezwolenie na ekshumacje zwłok celem ludzkiego pochowania. Zwracałam się już w tej sprawie do Generała Prokuratora oraz Naczelnego Prokuratora Wojskowego, od których otrzymałam odpowiedzi odmowne, motywowane nieznajomością miejsca pochowania mojego męża... Anna Mieszkowska, wdowa po kmdr. Stanisławie Mieszkowskim. 

Swoistym podsumowaniem zarówno wystawy, jak i prac są cyfry: prowadzone w pięciu etapach, trwające w sumie 153 dni prace poszukiwawcze pozwoliły odnaleźć szczątki około 300 osób. Większość spośród odnalezionych stanowią zamordowani w więzieniu przy Rakowieckiej więźniowie polityczni. W pracach uczestniczył zespół około 50 specjalist6w z różnych dziedzin, wspierany przez wolontariuszy. Przesiano ponad 1000 ton ziemi, by mieć pewność, że nie pozostawiono na Łączce żadnych szczątków ludzkich, by każdy miał szansę, na ludzki pochówek. 

ryngraf_ciemne.png
ryngraf_ciemne.png
Zrzut ekranu 2021-02-16 o 17.49.57.png
Home.png
  • AKTUALNOŚCI

    • NADCHODZĄCE WYDARZENIA
    • STAŁE WYDARZENIA
    • KRONIKA
    • KALENDARIUM ŻW
    • KALENDARIUM PRL
    • Ofiary Stanu Wojennego
  • O MUZEUM

    • HISTORIA RAKOWIECKIEJ
    • NASZ ZESPÓŁ
    • PRACA W MUZEUM
    • BUDUJEMY MUZEUM
  • WYSTAWY

    • KOLEKCJA MUZEUM
    • BARANIAK. 145 PRZESŁUCHAŃ NA RAKOWIECK
    • DOWODY ZBRODNI
    • SOLIDARNOŚĆ WALCZĄCA
    • PAJAC NA ULICY, PLUSKWY W HOTELU
  • EDUKACJA

    • DZIAŁ EDUKACJI
    • DLA NAUCZYCIELI
  • ZWIEDZANIE

    • ZASADY
    • DOJAZD
    • GODZINY OTWARCIA
  • More

    Use tab to navigate through the menu items.
    • Wszystkie posty
    • Uroczystości
    • Film
    • Msza św.
    • Porozumienia
    • Wydarzenia
    • Konferencja
    • Edukacja
    • Informacja
    • Zbiory
    • Koncert
    • Kampania
    • Spektakl
    • Konkurs
    • Życzenia
    • Debata
    • Festiwal
    Szukaj
     Partyzancka gofrownica
    • 9 maj
    • 1 min

    Partyzancka gofrownica

    Po kilku tygodniach spędzonych w naszej muzealnej pracowni konserwatorskiej Działu Zbiorów - nowego blasku nabrała... gofrownica. Po...
    2 wyświetlenia
    Maj na znaczkach poczty podziemnej
    • 3 maj
    • 2 min

    Maj na znaczkach poczty podziemnej

    Znaczki to pamięć wydarzeń, Poczta Polska zawsze szczyciła się pięknymi znaczkami, małymi dziełami sztuki, które opowiadały historię i...
    1 wyświetlenie
    Powstanie ROBCiO
    • 25 mar
    • 2 min

    Powstanie ROBCiO

    45 lat temu 25 marca 1977 r. ogłoszony został „Apel do społeczeństwa polskiego”, który zainaugurował działalność Ruchu Obrony Praw...
    3 wyświetlenia
    Henryk Wieliczko "Lufa"
    • 14 mar
    • 2 min

    Henryk Wieliczko "Lufa"

    urodził się 18 sierpnia 1926 r. w Wilnie. Od września 1943 r. członek oddziału kpt. Wincentego Mroczkowskiego „Zapory”, następnie 5...
    1 wyświetlenie
    Wyrok śmierci ks. Rudolf Marszałek
    • 9 mar
    • 1 min

    Wyrok śmierci ks. Rudolf Marszałek

    10 marca 1948 r. o godz. 21.55 w więzieniu na Rakowieckiej wykonano wyrok na ks. mjr Rudolfie Marszałku ps. "Opoka". W protokole zapisano...
    1 wyświetlenie
    Pamiątki po Annie Walentynowicz
    • 8 mar
    • 1 min

    Pamiątki po Annie Walentynowicz

    W naszych zbiorach znajdują się w depozycie pamiątki po Annie Walentynowicz przekazane przez syna Janusza Walentynowicza. Wśród pamiątek,...
    0 wyświetleń
    Hieronim Dekutowski "Zapora"
    • 6 mar
    • 1 min

    Hieronim Dekutowski "Zapora"

    73 lata temu na Rakowieckiej zamordowano mjra Hieronima Dekutowskiego "Zaporę" i 7 jego podkomendnych. Na wystawie "Dowody zbrodni" w X...
    0 wyświetleń
    UAZ jak nowy
    • 27 lut
    • 1 min

    UAZ jak nowy

    Dziś wrócił z konserwacji UAZ 469B - samochód produkcji radzieckiej z 1979 r. Przywrócił go do pełnej sprawności pan Artur Zys z...
    2 wyświetlenia
    Dmowski na znaczkach pocztowych z podziemia
    • 1 sty
    • 1 min

    Dmowski na znaczkach pocztowych z podziemia

    W 83. rocznicę śmierci Romana Dmowskiego - polityka, dyplomaty, założyciela Komitetu Narodowego Polskiego, głównego twórcy Narodowej...
    4 wyświetlenia
    Broń po konserwacji
    • 23 gru 2021
    • 1 min

    Broń po konserwacji

    Tuż przed Świętami, naszej pracowni konserwatorskiej udało się dokończyć konserwację niemal całej kolekcji broni, przekazanej Muzeum...
    4 wyświetlenia
    Świadek historii...
    • 13 gru 2021
    • 1 min

    Świadek historii...

    Armatka wodna do pacyfikowania manifestacji i transporter opancerzony produkcji radzieckiej tzw. BTR na muzealnym dziedzińcu... W nocy...
    2 wyświetlenia
    Polewaczka milicyjna znowu w domu
    • 29 lis 2021
    • 2 min

    Polewaczka milicyjna znowu w domu

    Wczoraj wrócił do nas samochód milicyjny z armatką wodną po konserwacji w nowej aranżacji. Wcale nie było łatwo wprowadzić olbrzymi...
    1 wyświetlenie
    Kartka z Grodkowa
    • 29 lis 2021
    • 1 min

    Kartka z Grodkowa

    Nadchodzi 40 rocznica wprowadzenia stanu wojennego. W naszych zbiorach jest wiele pamiątek z tamtego czasu. Jedną z nich jest koperta ze...
    1 wyświetlenie
     Pamiątki po ks. Karłowiczu
    • 18 lis 2021
    • 1 min

    Pamiątki po ks. Karłowiczu

    Do naszego Muzeum przekazane zostały dziś pamiątki związane z ks. płk Wacławem Karłowiczem ps. "Andrzej Bobola", który był aktywnym...
    1 wyświetlenie
    Meble po konserwacji
    • 11 lis 2021
    • 1 min

    Meble po konserwacji

    Do naszego muzeum powróciły dzisiaj z konserwacji meble, m.in. komplet znajdujący się w jednej z kwater majora Łupaszki – stół, łóżko,...
    0 wyświetleń
    Koszule internowanych wróciły do muzeum
    • 17 paź 2021
    • 1 min

    Koszule internowanych wróciły do muzeum

    Po kilku tygodniach konserwacji, wróciły do nas trzy koszule więzienne należące do internowanych w stanie wojennym. Na koszulach znajdują...
    0 wyświetleń
    Przedmioty z epoki wzbogacą nasze zbiory
    • 29 sie 2021
    • 1 min

    Przedmioty z epoki wzbogacą nasze zbiory

    Dziś otrzymaliśmy do muzeum rzeczy znajdujące się w domu przeznaczonego do rozbiórki, które zostaną poddane konserwacji. Dziękujemy...
    1 wyświetlenie
    Nowe życie Pepeszy żołnierza Łupaszki
    • 11 sie 2021
    • 1 min

    Nowe życie Pepeszy żołnierza Łupaszki

    W naszych zbiorach znajduje się pistolet maszynowy PPSz-41, tzw. Pepesza. Należał do jednego z żołnierzy majora Zygmunta Szendzielarza...
    91 wyświetleń
    Ciepliński z medalistami olimpijskimi 1928r.
    • 25 lip 2021
    • 1 min

    Ciepliński z medalistami olimpijskimi 1928r.

    Dziś, z racji toczącej się rywalizacji na Olimpiadzie w Tokio, chcemy podzielić się zdjęciem z naszych zbiorów. Na zdjęcie w ostatnim...
    1 wyświetlenie
    Rzeźba Wyszyńskiego w naszych zbiorach
    • 9 lip 2021
    • 1 min

    Rzeźba Wyszyńskiego w naszych zbiorach

    W naszych zbiorach znajduje się także rzeźba przedstawiająca prymasa Stefana Wyszyńskiego w sutannie, z brązowym krzyżem na szyi. Przed...
    1 wyświetlenie
    1
    2

    MUZEUM ŻOŁNIERZY WYKLĘTYCH I WIĘŹNIÓW POLITYCZNYCH PRL

    ul. Rakowiecka 37, 02-521 Warszawa

    tel. 22 547 96  00

    e-mail: sekretariat@muzeumrakowiecka37.pl

    rpwik-bip-white.png