top of page

19 kwietnia rocznica likwidacji getta w Warszawie - pomoc ze strony polskiej konspiracji

19 kwietnia 1943 r., w przeddzień święta Pesach, niemieckie oddziały wkroczyły do warszawskiego getta, by je ostatecznie zlikwidować. 300–500 członków Żydowskiej Organizacji Bojowej (dowódca Mordechaj Anielewicz) i 250 Żydowskiego Związku Wojskowego (dowódca Paweł Frenkel) stanęło do nierównej walki z wrogiem.

Pierwsze starcia miały miejsce na skrzyżowaniach ulic Gęsiej i Nalewek oraz Miłej i Zamenhofa, gdzie bojowcy ŻOB zmusili wkraczające kolumny niemieckie do wycofania się z terenu getta. Potem walka rozgorzała na placu Muranowskim, na którym broniły się oddziały ŻZW. W dniach 20–22 kwietnia toczyły się ciężkie walki w tzw. szopie szczotkarzy, czyli w kwartale ulic: Świętojerska, Wałowa, Franciszkańska, Bonifraterska. Broniło się tam pięć grup pod dowództwem Marka Edelmana.

Regularne walki trwały zaledwie kilka dni, potem miały one charakter coraz bardziej szarpany. Walczącym w ograniczonym wymiarze udzieliły wsparcia polskie ugrupowania konspiracyjne, które nieopodal muru getta przeprowadziły kilkanaście akcji przeciwko oddziałom niemieckim. Pierwsza z nich odbyła się już w dniu wybuchu walk. Podjęto wówczas nieudaną próbę przebicia muru getta od strony ul. Bonifraterskiej. W jej trakcie zginęli żołnierze AK: Eugeniusz Morawski ps. „Młodek” i Józef Wilk ps. „Orlik”....

Zob. też: „Żydowska dzielnica mieszkaniowa w Warszawie już nie istnieje” – raport Jürgena Stroopa, https://przystanekhistoria.pl/pa2/biblioteka-cyfrowa/publikacje/61686,Zydowska-dzielnica-mieszkaniowa-w-Warszawie-juz-nie-istnieje-raport-Jrgena-Stroo.html?fbclid=IwAR0fjjZJMOzIXAKXPc1p1xgjX1rXUTsyovC7hCRfw16vI_QewxrzUenz3aA

Zob. Tragedia Żydów z getta warszawskiego – fotografie z Archiwum IPN, https://ipn.gov.pl/pl/aktualnosci/39715,Tragedia-Zydow-z-getta-warszawskiego-fotografie-z-Archiwum-IPN.html?fbclid=IwAR3LOVNYfHgMQGNGD22mfFKCC_uC1vxPtnyPhmeV6oMRlAtO-aoUfv4rU1I



5 wyświetleń
bottom of page