40 lat temu - pogrzeb Grzegorza Przemyka
40 lat temu, 19 maja 1983 roku, na Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie odbył się pogrzeb Grzegorza Przemyka, niespełna 19-letniego maturzysty zakatowanego kilka dni wcześniej przez milicjantów.
Bezpieka bacznie obserwowała całe to smutne wydarzenie. Mszę św. żałobną w kościele św. Stanisława Kostki na Żoliborzu odprawił bp Władysław Miziołek. W uroczystościach uczestniczył ks. Jerzy Popiełuszko, prywatnie przyjaciel poetki i działaczki opozycyjnej Barbary Sadowskiej – matki zamordowanego licealisty. Pogrzeb Przemyka stał się jedną z największych manifestacji przeciwko bezprawiu komunistycznych władz w czasie stanu wojennego. Uroczystość zgromadziła kilkadziesiąt tysięcy osób, w tym wiele młodzieży. Nie zabrakło transparentów, biało-czerwonych flag przepasanych kirem oraz wolnościowych gestów, wykonywanych przez uczestników milczącego pochodu na cmentarz. Widok lasu rąk unoszących się w geście solidarności podczas pogrzebu Grzegorza Przemyka, który przyciągnął dziesiątki tysięcy ludzi, był przejmującym, jaskrawym symbolem rzeczywistych nastrojów oraz mobilizacji społecznej, już nieco stłumionej po kilkunastu miesiącach stanu wojennego – mówił dr hab. Patryk Pleskot, historyk z IPN w rozmowie z Polską Agencją Prasową cały wywiad: https://dzieje.pl/aktualnosci/p-pleskot-smierc-przemyka-poglebila-przepasc-miedzy-wladza-prl-duza-czescia?fbclid=IwAR11f5oOQgQWoEhZ_jKJ6nEOS_AkAflRx1cV6nfR7KsLmKIhbgs7CnVScWw
Grzegorz Przemyk zmarł w szpitalu w Warszawie, 14 maja, w wyniku obrażeń narządów jamy brzusznej, jakich doznał po skatowaniu przez trzech milicjantów w komisariacie przy ul. Jezuickiej. Dwa dni wcześniej uczeń XVII LO im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego został zatrzymany na placu Zamkowym, gdy wraz z kolegami świętował zdanie matury. 3 maja 1983 roku „nieznani sprawcy” pobili jego matkę, która działała w Prymasowskim Komitecie Pomocy Osobom Pozbawionym Wolności i ich Rodzinom.
Zdjęcia archiwalne z pogrzebu: https://polskiemiesiace.ipn.gov.pl/mie/wszystkie-wydarzenia/grudzien-1981/archiwalia/warszawa/pogrzeb-grzegorza-przem/119980,1983-05-19-Pogrzeb-Grzegorza-Przemyka.html?fbclid=IwAR2f61bRI9zdT5TLkqfqLJ9vIe6-eluQR5tWWEqPFKZcag5MfnHbE9QMR6c
