Bolesław Kontrym i Zygmunt Ojrzyński

2 stycznia 1948 r. zostali zamordowani na Mokotowie

Bolesław Kontrym - ps. „Żmudzin” „Biały”, „Bielski”, „Cichocki” urodził się 27 sierpnia 1898 r. w Zaturcach na Wołyniu. Był wnukiem Tadeusza Kontryma, powstańca styczniowego. Ojciec Władysław był oficerem armii carskiej, gdzie Bolesław dosłużył się stopnia porucznika. Po bitwie pod Kaniowem dostał się do niewoli niemieckiej, z której uciekł, ale został aresztowany przez bolszewików i wcielony, tak jak inni oficerowie carscy, do Armii Czerwonej. Tam dosłużył się kombryga - szarży odpowiadającej stopniowi pułkownika lub nawet generała brygady. Został przez bolszewików trzykrotnie odznaczony Orderem Czerwonego Sztandaru, w tym za kampanię polską. Walczył z białogwardzistami, tłumił bunty chłopskie, w końcu został skierowany na studia do Akademii Sztabu Generalnego w Moskwie gdzie nawiązał współpracę z polskim wywiadem. Pod koniec 1922 r. uciekł do Polski. Został przyjęty do rezerwy w stopniu porucznika piechoty i skierowany do służby w Straży Granicznej. W 1924 r., po kolejnej reorganizacji systemu ochrony granic i powołaniu Korpusu Ochrony Pogranicza objął stanowisko komendanta posterunku Policji Państwowej w Zwieńcu. Służył w Stołpcach, Słonimiu, Szczuczynie, Nowogródku i Brześciu nad Bugiem. W 1932 r. ukończył policyjną szkołę oficerską w Warszawie, uzyskując awans na stopień podkomisarza. Został kierownikiem Wydziału Śledczego przy Komisariacie I Głównym w Białymstoku, gdzie zajmował się przede wszystkim zwalczaniem organizacji komunistycznych w Polsce. W roku 1934 otrzymał awans na stopień komisarza oraz w 1935 r. Srebrny Krzyż Zasługi. Odznaczono go także Medalem 10-lecia Niepodległości oraz Medalem za 10 lat Służby. Po wybuchu II wojny został internowany na Litwie, skąd przez Estonię uciekł do Francji. Brał udział w kampanii francuskiej, norweskiej, aby w końcu ewakuować się do Anglii. Tutaj skończył kurs cichociemnych i w nocy z 1 na 2 września 1942 r. został zrzucony do kraju niedaleko Grójca. Dowodził m.in. III Odcinkiem wydzielonej organizacji dywersyjnej „Wachlarz”. Był także współorganizatorem w 1943 r. ataku na więzienie w i uwolnienia z niego kpt. Alfreda Paczkowskiego ps. „Wania”, byłego dowódcy III Odcinka „Wachlarza”. Następnie pod ps. „Cichocki” był szefem służby śledczej w Inspektoracie Głównym Państwowego Korpusu Bezpieczeństwa. Równocześnie jako „Żmudzin” dowodził oddziałem likwidacyjno-osłonowym „Sztafeta” – „Podkowa”. W Powstaniu Warszawskim dowodził odcinkiem: ul. Królewską, pl. Małachowskiego i ul. Kredytową. Prowadził szturm na PAST-ę. Był 4-krotnie ranny. Odznaczony Krzyżem Virtuti Militari i 3-krotnie Krzyżem Walecznych. Przed końcem wojny zbiegł z obozu jenieckiego i dołączył do 1. Dywizji Pancernej gen. Maczka. Dowodził kompanią w IX batalionie Strzelców Flandryjskich. Służbę w Polskich Siłach Zbrojnych zakończył w stopniu majora. W 1947 r. za namową swego syna Władysława i brata Konstantego, który w zbolszewizowanej Rosji dosłużył się szlifów generalskich, a w 1945 r. został nawet awansowany na generała brygady WP, wrócił do kraju i po procedurze rehabilitacyjnej zaczął pracę w centrali Państwowego Przemysłu Fermentacyjnego. Aresztowany w październiku 1948 r., poddawany był ciężkiemu śledztwu w tajnym więzieniu MBP w Miedzeszynie. Do więzienia mokotowskiego trafił w sierpniu 1949 r. W sfingowanym procesie został skazany na karę śmierci. Wyrok wykonano 2 stycznia 1953 r. 28 września 2014 r. IPN poinformował, że jego szczątki odnaleziono podczas prac ekshumacyjnych na Łączce.

Kpt Zygmunt Ojrzyński - ps. „Ostaszewski”, „Czarniecki”, przed wojną był wiceprokuratorem w Sądzie Okręgowym w Białymstoku. Podczas niemieckiej okupacji został szefem II wydziału Komendy Okręgu Warszawa. Stworzył ze współpracownikami komórkę „Start”, czyli Ekspozyturę Urzędu Śledczego Państwowego Korpusu Bezpieczeństwa m.st. Warszawy. Po wojnie jego działalność przez komunistyczne władze została uznana za wrogą. Współpracujący z nim członkowie PKB: Witold Pajor, Stanisław Nienałtowski zostali skazani na karę śmierci. Później zamieniono ją na 15 lat więzienia. Zarzucano im m.in. dokonanie zabójstw na działaczach PPR i AL. 24 stycznia 1949 r. prokurator Ojrzyński został aresztowany przez organy bezpieczeństwa państwa. Postawiono mu zarzut szpiegostwa, współpracy z niemieckim okupantem i mordowanie komunistów. Nie bez znaczenia było jednak to, że Ojrzyński posiadał obszerną wiedzę na temat konspiracji komunistycznej przed w czasie wojny. Został zamordowany przez komunistów w mokotowskim więzieniu 2 stycznia 1948 r. Jego ciała do dziś nie odnaleziono.