Pogrzeb Ireny Odrzywołek
18 sierpnia 2023 roku w Krakowie miały miejsce uroczystości pogrzebowe Ireny Odrzywołek – strażniczki więziennej, która współpracowała z podziemiem niepodległościowym, skazanej i zgładzonej przez komunistów. Szczątki bohaterskiej strażniczki odnaleziono w 2019 roku podczas prac ekshumacyjnych IPN. W uroczystości udział wziął dyrektor Muzeum Żołnierzy Wyklętych i Więźniów Politycznych PRL dr hab. Filip Musiał oraz zastępca prezesa Instytutu dr hab. Krzysztof Szwagrzyk, kierujący pracami poszukiwawczymi.
O godzinie 8.45 trumna śp. Ireny została uroczyście wprowadzona do Bazyliki Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny, przy ul. Rakowickiej 18 w Krakowie, gdzie odbyła się Msza święta pogrzebowa, której przewodniczył i homilię wygłosił bp. Marek Jędraszewski. Po Mszy Świętej kondukt pogrzebowy przeszedł ulicą Rakowicką i Prandoty na cmentarz Rakowicki, do Kwatery Żołnierzy Podziemia Niepodległościowego 1939-1963 przy ul. Prandoty, gdzie złożono szczątki śp. Ireny Odrzywołek. Organizatorami uroczystości są Oddział IPN w Krakowie i Wojewoda Małopolski.
Data pogrzebu przypadła dokładnie w 77. rocznicę rozbicia więzienia św. Michała w Krakowie, w którym strażniczka Irena Odrzywołek odegrała istotną rolę i za który przypłaciła życiem. Tego dnia Irena Odrzywołek została pośmiertnie odznaczona przez prezydenta RP Andrzeja Dudę Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski.
Irena Odrzywołek była pracownikiem służby więziennej w więzieniu św. Michała przy ul. Senackiej w Krakowie. Pracowała w pralni i była strażniczką oddziału kobiecego, jednocześnie w konspiracji współpracując z podziemiem niepodległościowym. Pomagała prześladowanym, m.in. pomogła w przemyceniu broni na teren więzienia, dzięki której kilkudziesięciu więźniów uwolniło się z aresztu. Aresztowana 5 listopada 1946 r. w Gliwicach, została skazana przez Wojskowy Sąd Rejonowy w Katowicach na karę śmierci. Wyrok wykonano 17 grudnia 1946 w Katowicach, trzy dni przed jej dwudziestymi pierwszymi urodzinami.
Więcej o bohaterskiej strażniczce: https://krakow.ipn.gov.pl/pl4/broszury-edukacyjne-i-d/189198,Irena-Odrzywolek-i-rozbicie-wiezienia-sw-Michala-w-Krakowie-PDF.html
Szczątki Odrzywołek IPN odnalazł podczas prac ekshumacyjnych na cmentarzu w Katowicach we wrześniu 2019 roku.