top of page

ŻOŁNIERZE WYKLĘCI

Image-empty-state_edited_edited.jpg

ppor. Władysław Siła Nowicki

ps. „Stefan", „Bogdaniec"

1913-1994

Organizacje:

Związek Walki Zbrojnej, Armia Krajowa, Wolność i Niezawisłość

22 czerwca 1913 roku urodził się w Warszawie Władysław Siła Nowicki. Ukończył prawo w II rzeczpospolitej na UW. Uczestniczył w wojnie obronnej Polski w 1939 r. w 6 Pułku Strzelców Konnych. Następnie żołnierz Związku Walki Zbrojnej i Armii Krajowej gdzie posługiwał się pseudonimem "Stefan". Brał udział w akcjach likwidacyjnych, osłonowych i przewożenia broni. Wziął udział w Powstaniu Warszawskim posługując się pseudonimem "Bogdaniec". Ciężko ranny. Po upadku powstania nie poszedł do niewoli a wyszedł z ludnością cywilną przez obóz w Pruszkowie. Latem 1945 wrócił do czynnej działalności konspiracyjnej w Zrzeszeniu „Wolność i Niezawisłość”, podlegały mu oddziały mjr. Hieronima Dekutowskiego „Zapory”. Jesienią 1947 roku wraz z Dekutowskim i sześcioma innymi kolegami zdecydował się na ucieczkę z kraju. We wrześniu w wyniku zasadzki zorganizowanej przez bezpiekę znaleźli się wszyscy w Mokotowskim więzieniu. 3 listopada 1948 r. wszyscy skazani na karę śmierci, Siła Nowicki czterokrotnie. Na początku 1949 roku wraz z Dekutowskim podjęli próbę ucieczki przez dach więzienia udaremnioną w wyniku donosu jednego z więźniów kryminalnych. Siła Nowicki wraz z Dekutowskim trafili do karceru. 7 marca 1949 r. "Zaporę" wraz z jego sześcioma podkomendnymi zgodnie z wyrokiem zabito strzałem w tył głowy. Wobec Siły Nowickiego Bierut zastosował akt łaski po wstawiennictwie powinowatej, która była siostrą Dzierżyńskiego Feliksa. Zamieniono mu karę śmierci na dożywocie.

Ostatecznie spędził w więzieniu ponad 9 lat w tym 12 dni w celi śmierci w oczekiwaniu na wykonanie wyroku. Opuścił więzienie 1 grudnia 1956 r. Na początku 1949 roku wraz z Dekutowskim podjęli próbę ucieczki przez dach więzienia udaremnioną w wyniku donosu jednego z więźniów kryminalnych. Siła Nowicki wraz z Dekutowskim trafili do karceru. 7 marca 1949 r. "Zaporę" wraz z jego sześcioma podkomendnymi zgodnie z wyrokiem zabito strzałem w tył głowy. Wobec Siły Nowickiego Bierut zastosował akt łaski po wstawiennictwie powinowatej, która była siostrą Dzierżyńskiego Feliksa. Zamieniono mu karę śmierci na dożywocie. Ostatecznie spędził w więzieniu ponad 9 lat w tym 12 dni w celi śmierci w oczekiwaniu na wykonanie wyroku. Opuścił więzienie 1 grudnia 1956 r. Przez kolejny rok prowadził swoją sprawę o rehabilitację. W ramach zadośćuczynienia w połowie 1958 r. władze komunistyczne zezwoliły na wpis Siła Nowickiego na listę aplikantów adwokackich w Warszawie. Dzięki przywróceniu mu pełni praw publicznych i zdaniu egzaminu mógł podjąć pracę adwokata. Bronił prześladowanych księży, pomagał współwięźniom - żołnierzom AK-WiN. Słynął jako bezkompromisowy obrońca. W 1969 r. zawieszono mu prawo wykonywania zawodu po rewizji dokonanej w domu. Po cofnięciu zakazu wykonywania zawodu w 1971 r. bronił w procesach politycznych działaczy Ruch, KOR, KPN, szykanowanych robotników. Zasłynął jako działacz opozycji antykomunistycznej w PRL, sygnatariusz Listu 59, współpracownik KOR, współtwórca statutu NSZZ "Solidarność". W stanie wojennym należał do Prymasowskiej Rady Społecznej. Bronił działaczy "Solidarności", sędzia Trybunału Stanu w latach 1992–1993, współtwórca i pierwszy prezes Chrześcijańsko-Demokratycznego Stronnictwa Pracy. Zmarł 25 lutego 1994 r. Spoczął na Cmentarzu Powązkowskim
w Warszawie.
Na zdjęciu: Władysław Siła-Nowicki jako więzień Wojewódzkiego Urzędu Bezpieczeństwa w Poznaniu, 1954 r

AH-R na podstawie materiałów IPN

bottom of page